Net als ieder project, is een strip of comic maken een hoop werk.
Na meer dan tien jaar in het vak, heb ik een patroon ontdekt dat telkens weer naar voren komt als ik een nieuw verhaal op papier wil zetten of tekenen.
Eigenlijk verloopt ieder project dat ik onderneem volgens vier vaste fases. De truc is om ieder van deze fases de ruimte te geven en stuk voor stuk te omhelzen op het moment dat je er in zit.
Ook merkte ik dat bij iedere fase een redelijk specifieke gezichtsuitdrukking hoort.
Ik noem ze de vier gezichten van een stripmaker.
NB – hoewel ik het hier heb over strips, gelden deze fases volgens mij voor alle (al dan niet creatieve) projecten.

1. Enthousiasme

Als we ergens aan beginnen is dat haast altijd uit een plek van enthousiasme en nieuwsgierigheid. Die bliksemschicht van inspiratie slaat in in je hersenpan en je ziet opeens voor je hoe ontzettend gaaf dit zou kunnen zijn. Het idee om een hele strip-sequentie volledig te laten spiegelen, het idee om de coronapandemie als backdrop van een superheldenverhaal te gebruiken, het idee om je ervaring in tergende online-meetings als inspiratie te gebruiken voor een stripverhaal. Wat het dan ook is, je ziet een soort vergezicht, het geweldige eindproduct en creatieve werk dat jij voor elkaar zal boxen.
Het is een fase vol energie en mogelijkheden, alles ligt nog open, want je hebt nog niets daadwerkelijk gedaan. Dat is ook direct de valkuil van deze fase: hierna zal alles alleen maar tegenvallen. De werkelijkheid botst nu eenmaal altijd met onze gedroomde toekomst.

2. Vastberadenheid

Die droom, dat enthousiaste visioen, moeten we waarmaken! Dus we vegen alle oude (ook al niet afgemaakte) projecten van ons bureau, zeggen onze afspraken af en gaan aan de slag. Zoals De Lijn zou zeggen “gas er op en gaan”. De geoefende doorzetters onder ons maken takenlijstjes, planningen, afstreeplijsten en habit-trackers. Alles om ons doel op te delen in kleine stapjes en maar niet die teugels te laten vieren. Geen tijd voor gelanterfant en rustig geschets, neen! Dit is de fase van vroeg opstaan en doorwerken. Ook al is dat enthousiaste gezicht steeds minder te zien als je om half vijf ‘s ochtends in de spiegel kijkt en zie je daar steeds vaker de frons van vastberadenheid.

3. Hopeloosheid

Na drie weken van vastberadenheid, merk je dat die frons je een vervelende hoofdpijn heeft bezorgd. De krachtige lijnen van boven je ogen zijn op magische wijze afgezakt naar onder waar zich twee enorme wallen hebben gevormd. Met weemoed (en verwondering) denk je terug aan dat gezicht dat enthousiasme uitstraalde. Was dat dezelfde persoon? Wilde je dit ooit? Iets wat een paar weken terug nog een geweldig idee leek, lijkt nu een leidensweg ontworpen speciaal om jou te confronteren met je eigen incompetentie en mislukkingen.
Of je nou op dit moment besluit de handdoek in de ring te gooien om snel door te gaan naar de volgende fase, of je hier in deze hopeloze storm vasthoudt aan iedere strohalm die je maar kunt vinden, je voelt je hoe dan ook hopeloos. En je vraagt je af of je jezelf ooit nog in de spiegel aan zal durven kijken.

4. Uitputting

Tijdens een donkere regenachtige ochtend strompel je door de huiskamer en zie je vanuit een ooghoek je reflectie in het raam. De opengesperde ogen van paniek en hopeloosheid zijn verdwenen. Er voor in de plaats kwamen dichtgeplakte oogleden, een ingezakte houding en openhangende mond, omdat hem dicht houden nu eenmaal te veel moeite kost. Welkom, je bent gearriveerd in de laatste fase. Die van totale uitputting.
Misschien is het gelukt de fases van vastberadenheid en hopeloosheid lang genoeg te rekken om je project af te ronden. Maar de blijmoedige uitgelatenheid die je in de fase van enthousiasme voor je zag blijkt niets dan een lege huls. Letterlijk. Was er ooit iemand leger dan jij? Alles wat je had heb je uit je laten stromen. Jezelf volledig uitgeknepen in vastberaden hopeloosheid tot er geen grammetje meer over is.
Je zou in de spiegel kijken als je kon, om jezelf af te vragen hoe je in hemelsnaam in deze situatie bent beland, maar je hebt er domweg de kracht niet meer voor. Het enige dat je kunt opbrengen is hier blijven liggen, weggezonken in de zachte kussens van de bank en de lege zwartheid van je geest het over te laten nemen.

Epiloog

Er prikt een irritante streep zonlicht in je ogen. Je moet in slaap gevallen zijn. Misschien ben je wel 34 uur buiten westen geweest, want de geluiden buiten klinken erg maandagachtig, terwijl het gister nog zaterdag was.
Langzaam kom je omhoog en trek je een gordijn opzij. De streep zonlicht wordt groter en danst over je gezicht. Even sluit je je ogen om de warmte door te laten sijpelen in iedere vezel van je lijf. Buiten trekt de buurman zijn scooter morrend uit de schuur. Het geluid van de startende motor doet je denken aan een geluidseffect dat perfect zou werken in een stripverhaal. Sterker nog, waarom maak je niet een stripverhaal met alleen maar geluidseffecten om het verhaal te vertellen?!
Dat is een verdomd goed idee!
Je springt op en rent naar je werkplek. Op de gang loop je langs de spiegel.
De gezichtsuitdrukking van enthousiasme kijkt je aan, geeft je een knipoog en haast zich naar de tekentafel.

Zo begint de cyclus weer opnieuw om zich te herhalen tot het einde der stripverhalen.

Jouw fase?

In welke fase zit jij?
En hoe ga jij om met de fases van hopeloosheid en uitputting?
Laat het me weten in het commentaarveld hieronder.